Câu Lệnh Điều Kiện Trong JavaScript: Hướng Dẫn Dễ Hiểu Cho Người Mới

1. Câu lệnh điều kiện là gì?

Hãy tưởng tượng bạn đứng trước một ngã ba đường: Một lối dẫn đến trời nắng, một lối dẫn đến mưa bão. Bạn phải chọn hướng đi dựa trên điều kiện thực tế. Trong lập trình, câu lệnh điều kiện giúp chương trình “ra quyết định” tương tự như vậy — nó kiểm tra điều kiện và chọn hướng đi phù hợp cho luồng xử lý

2. Toán tử so sánh trong JavaScript

Để kiểm tra điều kiện, bạn cần so sánh các giá trị. JavaScript cung cấp nhiều toán tử so sánh:

Lưu ý:

• Nên dùng === và !== để tránh lỗi so sánh kiểu dữ liệu
• == và != có thể dẫn đến quả không mong muốn do tự động chuyển đổi kiểu.

3. Cấu trúc if, else if, else

Cú pháp cơ bản:

if (điều kiện) {
    // Lệnh thực thi nếu điều kiện đúng
} else if (điều kiện khác) {
    // Lệnh nếu điều kiện đầu sai, nhưng điều kiện này đúng
} else {
    // Lệnh nếu tất cả điều kiện trên đều sai
}

Ví dụ: 

let temperature = 18;

if (temperature > 30) {
    console.log("It's a hot day.");
} else if (temperature > 20) {
    console.log("It's a nice day.");
} else {
    console.log("It's a cold day.");
}

4. Inline if-else & Toán tử 3 ngôi

• Inline if-else: Viết gọn khi mỗi nhánh chỉ có 1 dòng lệnh.

if (isRainy) console.log("Mang theo ô");
else console.log("Không cần ô");

• Toán tử 3 ngôi: Rút gọn if-else thành một dòng.

let result = temperature > 30 ? "It's a hot day." : "It's not a hot day.";

5. Switch-case: Khi có nhiều trường hợp

Cú pháp:

switch (biến) {
  case giá_trị_1:
    // Lệnh
    break;
  case giá_trị_2:
    // Lệnh
    break;
  default:
    // Lệnh mặc định
}

Ví dụ:

let day = 1;
switch (day) {
    case 1:
        console.log("Monday");
        break;
    case 2:
        console.log("Tuesday");
        break;
    default:
        console.log("Unknown Day");
}

• Fallthrought: Nếu không có break, các case tiếp theo sẽ thực thi liên tục.
• Dùng return trong hàm: Không cần break vì return sẽ kết thúc hàm ngay.

6. Lưu ý & lỗi thường gặp

• Nhầm lẫn giữa = và ==/===: = là gán giá trị, == và === là so sánh.
• Quên break trong switch: Dẫn đến thực thi nhầm case tiếp theo.
• So saánh kiểu dữ liệu không phù hợp: Dùng == thay vì === có thể gây lỗi logic.
• Điều kiện quá phức tạp: Hãy chia nhỏ điều kiện, đặt tên biến rõ ràng.

7. Mẹo học hiệu quả

• Luôn kiểm tra kỹ kiểu dữ liệu kho so sánh.
• Dùng === và !== để tránh lỗi tiềm ẩn.
• Sử dụng switch-case khi có nhiều trường hợp cần kiểm tra cùng một biến.
• Đọc kỹ lỗi báo ra, thử viết lại các ví dụ nhỏ để hiểu rõ hơn.

8. Tóm tắt

• Câu lệnh điều kiện giúp chương trình ra quyết định dựa trên điều kiện cụ thể.
• Toán tử so sánh: ==, !=, ===, !==, >, <, >=, <=.
• if-else, else if: Kiểm tra nhiều điều kiện.
• Toán tử 3 ngôi: Viết gọn if-else cho điều kiện đơn giản.
• switch-case: Dùng khi có nhiều trường hợp cần so sánh.
• Tránh lỗi thường gặp: Nhầm lẫn giữa = và ==/=== , quên break, điều kiện phức tạp.

Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc lệnh điều kiện trong JavaScript <3.